لشکرکشی موش ها جنگل"حارث آباد" را ویران کرد/ شبحی که شبانه تیشه به ریشه درختان می زند

به گزارش خبرنگار مهر، حکایت تلخ و دردآور تخریب سرمایه های سبز در سایه غفلت ها و فراموشی ها همچنان ادامه دارد و هر بار اتفاق و رویدادی قلب جنگل ها را داغدار می سازد، شاید ماجرای لشکرکشی موش ها به جنگل حارث آباد سبزوار هم یکی از همان رویدادهای نادر و عجیبی است که در ظاهر طنزآمیز به نظر می آید اما در حقیقت از فاجعه و بحرانی عظیم خبر می دهد.

ماجرای حمله موش های دو پا به حارث آباد

ماجرای حمله موش ها به حارث آباد چندین سال است که دامن این جنگل پهناور را گرفته و این موش ها با استفاده از چنگ های پهن و محکم خود زمین را حفر می کنند و ریشه گیاهان را می جوند و این امر موجب خشک شدن درختان و از بین رفتن بزرگترین ثروت سبز خراسان شده است.

حفر تعداد فراوانی سوراخ توسط موش های معروف به دوپا یکی از بزرگترین عرصه های جنگلی خراسان رضوی را تهدید می کند و در این میان اهالی منطقه حارث آباد سبزوار اعلام می کنند که این موش ها؛ شبانه با حفر سوراخ، به ریشه درختان آسیب زده و این جنگل را در آستانه تخریب و نابودی قرار داده است.    

اغلب اهالی این منطقه اعتقاد دارند که این موش ها شبانه به جنگل هجوم می برند و همچون شبحی در تاریکی بر ریشه درختان تیشه می زنند. البته برخی دیگر از افراد بومی این منطقه معتقدند آنچه که این درختان را خشک و نابود کرده جانورانی عجیب بوده که تنها شباهت به موش دارند.

"موش های دو پا" درختان جنگل حارث آباد را مورد تهدید جدی قرار داده اند

یکی از اهالی بومی این منطقه به خبرنگار مهر می گوید: طی چند سال گذشته خشکسالی و بعد از آن هجوم ملخ های کوهان دار بزرگترین ضربه را بر پیکره این جنگل وارد آورد و امروز هم موش های دو پا درختان جنگل حارث آباد را مورد تهدید جدی قرار داده اند.

این شهروند سبزواری تاکید می کند: بی توجهی و عدم رسیدگی، در روند تخریب این جنگل نقش داشته طوری که سال هاست این جنگل روز به روز به بیابان شباهت بیشتری پیدا می کند.

یکی دیگر از اهالی حارث آباد نیز بیان می کند: پس از خشکسالی های متعدد در خراسان، موش ها به این جنگل هجوم آوردند و با حفر سوراخ های فراوان به ریشه درختان ضربه وارد کرده اند. البته جدای از لشکر کشی موش ها، مسئله قطع درختان توسط مردم و چرای بی رویه دام نیز در روند تخریب این جنگل تاثیرگذار بوده است.

وی معتقد است؛ لشکر کشی موش ها کمر "حارث آباد" را خمیده کرده و دیر یا زود این جنگل به بیابانی بزرگ تبدیل می شود.

یکی دیگر از شهروندان سبزواری نیز می گوید: تا چند سال پیش که این جنگل سرسبز و استوار بود در آخرین روزهای هفته برای تفریح به این مکان می رفتیم اما در حال حاضر به دلیل شاداب نبودن این جنگل و تخریب بخشی از آن دیگر به این منطقه نمی رویم.

وی عنوان می کند: به اعتقاد من مسئولان می توانستند با حفظ این جنگل و ایجاد بنایی برای نویسنده بزرگ تاریخ یعنی "ابوالفضل بیهقی" این مکان را توریستی و گردشگری کنند.

این شهروند سبزواری در خصوص حمله موش ها می گوید: این موش ها حدود 2 سال است که شبانه به این جنگل حمله می کنند و من معتقدم این موش ها نسبت به خشکسالی و گرمای هوا تهدید جدی تری برای این جنگل هستند و ضربه کاری تری وارد کرده اند.

تعداد دیگری از اهالی این منطقه نیز عنوان می کنند: روند تخریب جنگل های حارث آباد در جنوب سبزوار، به گونه ای است که شاید تا چند سال دیگر اثری از آن باقی نماند زیرا سال هاست که موش ها بلای جان این جنگل شده اند و گاهی هجوم ملخ ها هم بر روند تخریب این جنگل نقش داشته است.

زخمی کاری بر تن رنجور حارث آباد

سال هاست نفس حارث آباد به شماره افتاده و در کنار هجوم موش ها؛ گرمای سوزان منطقه، خشکی و کم آبی، فرسایش و ضربات خرد کننده شن، چرای بی رویه دام و قطع درختان از مهمترین دلایلی است که این جنگل پایدار و استوار را از پای انداخته است.

یکی از فعالان حوزه گردشگری این منطقه نیز در گفتگو با مهر بیان می کند: نابودی و هجوم حمله موش ها به این جنگل در حالی اتفاق می افتد که می توانستیم از این فضا برای جذب گردشگر بهره برداری کنیم اما هیچ گاه به ظرفیت های این بخش توجهی نشد و این در حالی است که سایر کشورهای جهان از جنگل ها و فضاهای سبز خود برای رونق و جذب گردشگر استفاده کرده و از این طریق درآمد کسب می کنند.

امیرحسین دهقانی اظهار می کند: این امکان وجود داشت که منطقه جنگلی حارث آباد سبزوار در صورت رسیدگی کافی از سوی دستگاه ها و مسوولان فرهنگی استان و با ساخت بنایی برای "ابوالفضل بیهقی" به یکی از جاذبه های گردشگری ادبی در نزدیکی جاده آسیایی تهران-سبزوار-مشهد تبدیل شود.

وی تاکید می کند: در حال حاضر سرمایه ها و ظرفیت های بسیاری در دل این استان نابود می شود و این در حالی است که در صورت توریستی کردن این جنگل و ساخت بنایی برای "بیهقی" می توانستیم گردشگران بسیاری را جذب کرده و درآمدهای گردشگری فراوانی را بدست آوریم.

این فعال حوزه گردشگری بیان می کند: امروز این ثروت سبز در سایه بی توجهی ها و بی تدبیری های صورت گرفته از جانب بعضی مسئولان محلی و دستگاه های مربوطه در سایه خشکسالی و حمله موش ها در معرض تخریب و نابودی جدی قرار دارد.

راه هایی برای نجات جنگل

یک کارشناس محیط زیست نیز با بیان اینکه حمله موش ها همچون شبحی شبانه به ریشه درختان تیشه می زند، به خبرنگار مهر می گوید: کنترل جمعیت موش ها و از بین بردن سوراخ های ایجاد شده در زیر و کنار ریشه درختان، ممانعت از قطع درختان توسط مردم و جلوگیری از ورود دام ها به داخل این منطقه از جمله اقداماتی است که باید برای نجات جنگل حارث آباد انجام داد.

علی فتاحی می افزاید: عوامل بسیاری در تخریب و نابودی این جنگل نقش داشته و طی سال های اخیر بنا به شرایط خشکسالی و یا سایر مسائل، این جنگل مورد تهدید جدی قرار گرفته؛ به عنوان نمونه در سال های قبل مسئله هجوم ملخ های کوهان دار، خشکسالی، تاخت و تاز انسان در طبیعت و امروز لشکرکشی موش ها از اصلی ترین دلایل نابودی این جنگل مطرح می شود.

وی یکی از عللی که مانع احیا دوباره این جنگل ها می شود را ناشی از کمبود اعتبارات می داند و می گوید: در حال حاضر هیچ اقدام جدی و موثری برای جلوگیری از این فاجعه بزرگ و حفظ این جنگل ها انجام نگرفته و دو عامل انسانی و طبیعی به روند تخریب حارث آباد دامن زده است.

این کارشناس محیط زیست بیان می کند: آب و هوای خشک و نیمه خشک در خراسان رضوی باعث شده تا حارث آباد اهمیت فوق العاده زیادی داشته باشد اما انگار مسئولان مربوطه نگران حفظ این جنگل نیستند البته همان طور که گفتم مسئله کمبود اعتبارات نیز در این مسئله تاثیرگذار است.

حمله موش ها و دخالت های انسانی نتیجه مدیریت ضعیف

وی مسئله حمله موش ها و دخالت های انسانی در حارث آباد را نتیجه ضعیف مدیریت می داند و عنوان می کند: اگر در همان زمانی که مسائل مختلفی نظیر خشکسالی، چرای بی رویه دام و هجوم ملخ ها در این جنگل اتفاق افتاد، مدیریت صحیحی صورت می گرفت امروز شاهد حمله موش ها و دخالت های انسان در طبیعت نبودیم.

مدير كل منابع طبيعي و آبخيزداري خراسان رضوي نیز در این زمینه به خبرنگار مهر اظهار می کند: تخریب جنگل ها موجب افزایش خطر سیل می شود بنابراین در شرایط فعلی که حفر سوراخ توسط موش ها موجب از بین رفتن درختان جنگل حارث آباد می شود باید با مهار و کنترل موش ها و ممانعت از قطع درختان به حفظ این جنگل به عنوان ثروتی سبز کمک کرد.

نگهداری جنگل ها نیازمند اعتبار است

حسن تقوایی بیان می کند: ادامه یافتن روند تخريب جنگل حارث آباد زخمی کاری بر پیکره خراسان وارد می کند و بی تردید برای مراقبت و نگهداری جنگل ها و مقابله با حمله موش ها باید اعتباراتی در نظر گرفته شود زیرا در غیر این صورت نمی توان هیچ طرحی را برای حفاظت از سرمایه های سبز اجرایی کرد.

وی بیان می کند: جدای از مسئله تخریب جنگل توسط موش های دوپا باید بر مسئله خشکسالی به عنوان یکی دیگر از دلایل تخریب این جنگل اشاره کرد چرا که در گذشته از سوي استانداري اعتبارات مناسبي به منظور احيا و نگهداري منابع طبيعي اختصاص می یافت اما امروز در نهایت تصميم گيري در زمینه اعتبارات خشکسالي به جاي تخصيص در هر استان، در دولت انجام شده و بر این اساس به آبخيزداري که یکی از عوامل مهار خشکسالي است، بي توجهي صورت گرفت.

به گفته وی قطع درختان از سوی مردم و بی توجهی به حفظ این سرمایه ها نیز از مواردی است که در تخریب این جنگل نقش داشته است.

مدير كل منابع طبيعي و آبخيزداري خراسان رضوي اظهار می کند: حارث آباد یکی از مهمترین زيستگاه هاي استان در جنوب سبزوار است و در گذشته علیرغم تمامی مشکلات بازهم درختان تنومند این جنگل توانسته بودند در برابر عوامل نامساعد طبيعي همچنان پايدار باقی بمانند اما در حال حاضر همه مشکلات و شرایط دست به دست هم داده تا این منطقه با بحران روبرو شود.

معاون فنی منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان‌رضوی نیز در این رابطه  می گوید: حمله موش ها و نابودی این جنگل و سایر مسائل که امروز گریبان حارث آباد را گرفته تنها ناشی از بی توجهی دست اندرکاران و مسئولان امر نیست بلکه در این زمینه مردم نیز کوتاهی داشته اند و گاه با قطع شاخ و برگ درختان و گاهی با چرای بی رویه دام به این جنگل آسیب رسانده اند.

هادی باقری با تاکید بر اینکه رسیدگی به جنگل حارث آباد نیازمند اعتبار ویژه است، می افزاید: عملیات تثبیت شن و بیابان زدایی در خراسان رضوی از سال 44 در منطقه حارث آباد سبزوار با اجرای 100 هکتار پروژه نهال کاری تاغ آغاز شد.

وی ادامه داد: در برنامه اول تا چهارم توسعه کشور با اجرای طرحهای نهال و بذرکاری، مالچ پاشی، حفاظت و قرق و نیز ده‌ها عملیات بیابان زدایی با مشارکت مردم و دستگاه‌های دولتی و غیر دولتی انجام شده و ادامه دارد.

............................

گزارش: مرضیه صاحبی